Biogram

GRZEGORZ ZIÓŁKOWSKI – prof. dr hab. w Instytucie Filmu, Mediów i Sztuk Audiowizualnych na Wydziale Filologii Polskiej i Klasycznej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Antropolog widowisk, teatrolog, reżyser teatralny, wydawca, tłumacz, redaktor i współredaktor szeregu publikacji.

ORCID: https://orcid.org/0000-0003-1888-9023


Fot. Adam Wykrota

W ramach grantu Narodowego Centrum Nauki w programie OPUS 22 realizuje obecnie projekt badawczy The Performative Realm of ‘Colonia Dignidad’, the German Enclave in Chile, in Historical and Political Contexts (2021/43/B/HS2/00360).


Opublikował monografię Okrutny teatr samospaleń. Protesty samobójcze w ogniu i ich echa w kulturze współczesnej (Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2018), stanowiącą podsumowanie projektu badawczego wspieranego przez Narodowe Centrum Nauki w ramach programu OPUS 6 (2013/11/B/HS2/02873).

Za tę publikację otrzymał Nagrodę im. Pierwszego Rektora Uniwersytetu Łódzkiego Prof. Tadeusza Kotarbińskiego (2019) oraz Nagrodę JM Rektora UAM I stopnia za osiągnięcie naukowe. Książka ta nominowana była również do nagrody Polskiego Towarzystwa Badań Teatralnych za najlepszą publikację książkową z zakresu wiedzy o dramacie, teatrze i widowiskach, wydaną w roku 2018.

W 2020 roku publikacja ta ukazała się nakładem wydawnictwa Routledge w uaktualnionej wersji.


Współredagował zeszyty specjalne czasopism: „Theatre, Dance and Performance Training” pt. Martial Arts Revisited (razem z prof. Paulem Allainem z University of Kent, Canterbury, Wielka Brytania; vol. 13, nr 3, 2022); „Polish Theatre Perspectives” pt. Voices from Within: Grotowski’s Polish Collaborators (razem z prof. Allainem; 2015); „Performance Research” pt. On Performatics (razem z prof. Richardem Goughem z Aberystwyth University, Wielka Brytania; vol. 13, nr 2, 2008) i „Contemporary Theatre Review” pt. Polish Theatre after 1989: Beyond Borders (razem z prof. Allainem; vol. 15, nr 1, 2005).


Jest autorem monografii o Peterze Brooku (Teatr Bezpośredni Petera Brooka, Wydawnictwo słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2000) i Jerzym Grotowskim (Guślarz i eremita. Jerzy Grotowski: od wykładów rzymskich (1982) do paryskich (1997–1998), Instytut im. Jerzego Grotowskiego, Wrocław 2007). Przetłumaczył także na język polski ich książki, odpowiednio: The Shifting Point / Ruchomy punkt (2005) i Towards a Poor Theatre / Ku teatrowi ubogiemu (2007).

Za monografię Teatr Bezpośredni Petera Brooka otrzymał nagrodę polskiej sekcji International Theatre Institute (ITI) za najlepszą polską książkę teatrologiczną opublikowaną w 2000 roku.

Współredagował razem z profesorami Paulem Allainem i Georges’em Banu (Sorbonne Nouvelle – Paris II, Francja) antologię tekstów Petera Brooka Teatr jest tylko formą. O Jerzym Grotowskim (Instytut im. Jerzego Grotowskiego, Wrocław 2007; wyd. ang.: With Grotowski: Theatre is Just a Form, Wrocław, The Grotowski Institute, 2009; 2 wyd. pol.: Z Grotowskim. Teatr jest tylko formą, Instytut im. Jerzego Grotowskiego, Wrocław 2015). Książka ta ukazała się również w językach farsi i francuskim.


Był stypendystą The British Council (1994–95), Miasta Poznania (1996), Fundacji na rzecz Nauki Polskiej (1998) i The Fulbright Foundation (2002–03).

Został nagrodzony przez JM Rektora UAM za działalność naukową (2009), dydaktyczną (2013) i wybitne osiągnięcie naukowe (2019).


W latach 2004–09 pracował jako Dyrektor Programowy Ośrodka Badań Twórczości Jerzego Grotowskiego i Poszukiwań Teatralno-Kulturowych, a następnie Instytutu im. Jerzego Grotowskiego we Wrocławiu, w którym m.in. rozwijał działalność wydawniczą, współtworzył międzynarodowy kurs aktorski Atelier (2007–09) i współprogramował odbywający się pod patronatem UNESCO Rok Grotowskiego 2009.


Kierował Biurem Poszukiwań Teatralnych (1991–2001) i Teatrem Rosa (2009–11) w Poznaniu.

Prowadził seminaria i zajęcia aktorskie w Anglii, Armenii, Austrii, Chile, Chinach, Iranie, Katalonii, Korei Południowej, na Malcie i w Rumunii.

W latach 2012–17 kierował Pracownią ROSA oraz Acting Techniques Intensive Seminar ATIS w Poznaniu.

W Pracowni ROSA wyreżyserował dwa spektakle teatralne, TAZM Milczenie światła (2012–16) i SERCE Cisza wieloboku (2015–16). Pierwsze z nich odwoływało się do opartej na faktach powieści Tahara Ben Jellouna To oślepiające, nieobecne światło o okrutnym marokańskim więzieniu Tazmamart. Drugie – do motywów z dramatu Wajdi Mouwada Pogorzelisko o niszczącym wpływie wojny na indywidualne ludzkie losy.

Kierował poszukiwaniem teatralnym Pracowni ROSA Wsłuchanie w PULS (2015–16), zrealizowanym w Instytucie im. Jerzego Grotowskiego we Wrocławiu. W jego ramach m.in. opublikował Dwugłos O CISZY oraz Teksty OD SERCA (po polsku i po angielsku, nowe wydanie 2021).

Współtworzył i konsultował prace artystów teatru z Chile, Katalonii, Iranu i Rumunii.